Hoạt động cần thiết để giúp phát hiện các tế bào tiền ung thư hoặc ung thư?

Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh, đối với ung thư cổ tử cung, những tiến bộ y học hiện đại giúp cho việc xác định các dấu hiệu cảnh báo trước khi chúng biến chứng nguy hiểm hơn trở nên dễ dàng hơn nhiều. Khi nói đến tầm soát tiền ung thư và ung thư phụ khoa (bao gồm cổ tử cung, tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng và âm hộ), tầm soát cổ tử cung là phương pháp thường quy duy nhất. Ung thư buồng trứng, mặc dù có khả năng gây tử vong cao hơn, đến nay vẫn chưa có công cụ tầm soát hiệu quả. Đối với ung thư tử cung, triệu chứng thường xuất hiện sớm là chảy máu bất thường, là triệu chứng cảnh báo cho phụ nữ tìm đến chăm sóc y tế.

Trong khi trước đây việc kiểm tra cổ tử cung được tiến hành bằng phương pháp phết tế bào cổ tử cung 2 năm một lần, thì nay, các bác sĩ khuyến nghị xét nghiệm HPV như một phương pháp hiệu quả hơn để phát hiện những thay đổi tiền ung thư đối với cổ tử cung.

Ung thư cổ tử cung là gì?

Ung thư cổ tử cung là sự phát triển của các tế bào bất thường trong cổ tử cung (phần dưới của tử cung nối với âm đạo). Ung thư thường phát triển chậm, nhưng nếu không được phát hiện, có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể, như âm đạo, bàng quang, gan và phổi. Những thay đổi xảy ra ở các mô cổ tử cung dẫn đến sự hình thành các tế bào ung thư có liên quan đến tình trạng nhiễm một số chủng vi-rút HPV nhất định.

HPV là gì?

HPV là viết tắt của vi-rút papilloma ở người và là bệnh nhiễm trùng phổ biến với hơn 100 biến thể. Nhiều biến thể trong số này gây ra mụn cóc ở bàn tay hoặc bàn chân, do vi-rút sống bên trong các tế bào biểu mô được tìm thấy trên bề mặt da. Tuy nhiên, cũng có nhiều tuýp xâm nhập vào cơ thể thông qua quan hệ tình dục, và làm nhiễm trùng các khu vực sinh dục, gây ra mụn cóc sinh dục. Hầu hết những người trưởng thành có quan hệ tình dục sẽ bị nhiễm một loại HPV nào đó vào một thời điểm nào đó trong đời. Tuy không phải tất cả các tuýp HPV đều có nguy cơ cao nhưng một số tuýp là nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung.

Triệu chứng của nhiễm HPV

• Nhiều người bị nhiễm HPV mà không hề biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào và thường tự khỏi
• Mụn cóc sinh dục có thể xuất hiện xung quanh bộ phận sinh dục, và là tổn thương bằng phẳng hoặc trông giống súp lơ, có thể gây ngứa nhưng thường không gây đau
• Mụn cóc thông thường là vết sưng sần sùi ở bàn tay hoặc ngón tay, và có thể gây đau
• Mụn cóc ở bàn chân là những vết sưng cứng trên bàn chân, có thể gây đau

Tại sao xét nghiệm HPV lại quan trọng?

Các thay đổi tiền ung thư ở cổ tử cung xảy ra nhiều năm trước khi phát triển thành ung thư, điều này có nghĩa là cơ hội để tầm soát và phát hiện là khá lớn. Cho đến gần đây, xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung được khuyến nghị vẫn luôn là xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung định kỳ, để tiến hành xét nghiệm này, bác sĩ phụ khoa hoặc bác sĩ đa khoa (GP) sẽ lấy tế bào từ cổ tử cung và kiểm tra xem có các bất thường hay không. Do quá trình này có thể có lỗi khi lấy mẫu và phân tích, nên có thể xảy ra trường hợp cho kết quả âm tính giả, có nghĩa là đôi khi các tế bào bất thường không bị phát hiện. Xét nghiệm HPV đã được chứng minh là công cụ tầm soát tốt hơn so với xét nghiệm phết tế bào cổ tử cung, và hiện được khuyến nghị cho phụ nữ từ 30 tuổi trở lên với chu kỳ 3 – 5 năm. Ung thư cổ tử cung do các phân tuýp HPV có nguy cơ cao gây ra, việc tầm soát HPV cho phép tiến hành can thiệp sớm hơn. Những thay đổi tiền ung thư có thể dễ dàng điều trị, và việc điều trị sớm không chỉ có thể cứu sống bệnh nhân mà còn bảo toàn được tử cung cho bệnh nhân đó.

Lý do khuyến nghị sử dụng vắc-xin HPV?

Do vi-rút HPV thường mắc phải qua quan hệ tình dục, phần lớn phụ nữ đều bị phơi nhiễm vi-rút trong cuộc đời mình và thường là ở độ tuổi đầu 20. Hiện có rất ít vắc-xin phòng ngừa ung thư và sự ra đời của vắc-xin HPV là một bước đột phá của khoa học. Các chuyên gia y tế hiện khuyến nghị tất cả phụ nữ đều nên tiêm phòng, và cả nam giới cũng vậy, từ 9 tuổi trở đi trước khi có bất kỳ hình thức quan hệ tình dục nào. Mặc dù việc tiêm vắc-xin không giúp phòng ngừa mọi chủng vi-rút HPV nhưng chúng có hiệu quả gần như 100% trong việc phòng các chủng có nguy cơ cao, là nguyên nhân gây ra 70% trong số các ca ung thư cổ tử cung và một số bệnh ung thư khác.

Nếu quý vị có kết quả xét nghiệm tầm soát dương tính (ví dụ, các tế bào bất thường được phát hiện qua phết tế bào cổ tử cung hoặc kết quả xét nghiệm dương tính đối với các phân tuýp HPV có nguy cơ cao), quý vị có thể được giới thiệu làm thủ thuật soi cổ tử cung. Soi cổ tử cung là thủ thuật sử dụng một dụng cụ gọi là máy soi cổ tử cung để kiểm tra kỹ cổ tử cung xem có bất thường nào không.

Lựa chọn điều trị

Nếu người bệnh nhiễm vi-rút HPV, hiện có nhiều phương pháp điều trị khác nhau để loại bỏ mụn cóc và các tế bào bất thường.

• Thuốc dùng tại chỗ có thể được thoa lên mụn cóc để loại bỏ mụn cóc
• Liệu pháp áp lạnh là quá trình làm đông cứng mụn cóc bằng nitơ lỏng
• Đốt điện là quá trình đốt mụn cóc bằng dòng điện
• Phẫu thuật laser hoặc phẫu thuật cắt bỏ tiêu chuẩn cũng là các lựa chọn để loại bỏ tế bào bất thường

Phòng ngừa

Không có cách nào đơn giản để tránh nguy cơ nhiễm vi-rút HPV, trừ khi bạn kiêng quan hệ tình dục. Do đó, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ phụ khoa định kỳ và tuân thủ chương trình tầm soát do bác sĩ khuyến nghị để đảm bảo phát hiện sớm nếu nhiễm HPV, hoặc phát hiện tế bào bất thường. Tiêm vắc-xin HPV là cách tốt nhất để bảo vệ bạn khỏi nhiễm HPV, nhưng ngay cả khi đã tiêm vắc-xin, quý vị vẫn phải tiếp tục khám tầm soát.